Tirofijo Colombia

Πέδρο Αντόνιο Μαρίν ονομαζόταν όταν γεννήθηκε ο Μανουέλ Μαρουλάντα, ή Τιροφίχο (=αλάνθαστη βολή), ο γεροντότερος αντάρτης στον κόσμο, ηγέτης των Επαναστατικών Ένοπλων Δυνάμεων Κολομβίας (FARC),. Στις 26 Μαρτίου πέθανε από φυσικό θάνατο, ανακοπή καρδιάς, σε ηλικία 78 ετών, ύστερα από 50 χρόνια αντάρτικης δράσης στα βουνά. Το παράδοξο είναι ότι, σύμφωνα με τις στατιστικές, αν δεν είχε πάρει τα όπλα δεν θα έφτανε σ’ αυτή την προχωρημένη ηλικία, για φτωχό χωρικό στην Κολομβία. Η ζωή του Μαρουλάντα ταυτίζεται με την ιστορία του ισχυρότερου και μακροβιότερου αγροτικού αντάρτικου στην Αμερική. Ο θάνατός του συνέπεσε με χτυπήματα που δέχτηκαν οι αντάρτες, τη δολοφονία του Ραούλ Ρέγιες, τη δολοφονία του Ιβάν Ρίος και την παράδοση της κομαντάντε Καρίνα. Η κυβέρνηση Ουρίμπε πανηγυρίζει και βομβαρδίζει αδιάκοπα, επιδιώκοντας τη φυσική εξόντωση των αντιπάλων, πάγια τακτική της κρατικής τρομοκρατίας στην Κολομβία.

Για να επιβιώσει κάποιος επί 50 χρόνια πολεμώντας εναντίον στρατού με 300.000 άντρες, με όλα τα μέσα και με την υποστήριξη των Η.Π.Α, προϋποθέτει - εκτός από αξιοθαύμαστες ικανότητες- και μεγάλη λαϊκή στήριξη,. Όσο αν ο Μαρουλάντα παρουσιάζεται από τα μίντια ως αιμοβόρος, είναι αδύνατο να πιστέψουμε ότι έφτασε στα 78 του, δίχως την αγάπη των χωρικών.

Στην ιστορία της Κολομβίας ο εσωτερικός πόλεμος δεν διακόπηκε ποτέ. Οι Κολομβιάνοι γεννιούνται ‘Συντηρητικοί’ ή ‘Φιλελεύθεροι’. Η ολιγαρχία δεν ανέχτηκε να μοιραστεί τίποτα με κανέναν, καμία επίφαση ισονομίας, ούτε συνδικάτα, ούτε αντιπολίτευση, ούτε καν άλλες ομάδες ισχυρών. Είναι ένας μαφιόζικος καπιταλισμός που αναπτύσσεται σαν καρκίνωμα, κόντρα στους δικούς του νόμους. Ο παραστρατιωτικός νόμος είναι καθεστώς, χωρίς την ανάγκη δικτατορίας. Το κράτος λειτουργεί σαν συμμορία, με δολοφονίες, απαγωγές, εκτοπίσεις, αρπαγές γης, μακριά από κάθε έννοια δικαίου.

Ο τελευταίος γύρος άρχισε το 1948. Η δολοφονία του φιλελεύθερου λαϊκού ηγέτη Χόρχε Γκαϊτάν, προκάλεσε την εξέγερση που έγινε γνωστή ως Μπογκοτάσο. Τα αντίποινα του στρατού ήταν ισοπεδωτικά στην ύπαιθρο. Ο νεαρός Μαρουλάντα βγήκε στο αντάρτικο μαζί με 14 ξαδέρφια του. Αργότερα εντάχθηκε στο ΚΚ που υιοθετούσε την ‘ένοπλη αυτοάμυνα’ των χωρικών, ενώ Μαοϊκοί και Γκεβαρικοί του χρέωναν ‘συμβιβαστική λογική’ και ‘έλλειψη επιθετικής στρατηγικής’.

. Το 1953 ο στρατός ισοπέδωσε την αυτοδιαχειριζόμενη περιοχή Μαρκετάλια. Η πληγή δεν ξεχάστηκε ποτέ. Οι χιλιάδες σφαγμένοι αγρότες, τα ζώα τους και η σοδειά τους που τα άρπαξε ο στρατός, θυμίζουν πάντα ποιον υπηρετεί το κράτος. Αργότερα, οι αντάρτες έφτιαξαν άλλη «Ανεξάρτητη Δημοκρατία» και το Νότιο Μπλοκ. Το πολιτικό πρόγραμμα έμεινε ίδιο: Αγροτική Μεταρρύθμιση. Μεταξύ 1946-56 οι νεκροί του πολέμου ήταν 300.000.

Το 1984 οι FARC υπογράφουν ανακωχή με τον πρόεδρο Μπετανκούρ, και φτιάχνουν κόμμα, την Πατριωτική Ένωση. Εκλέγουν βουλευτές, γερουσιαστές, δημάρχους, ηγέτες σε συνδικάτα, σε οργανώσεις πολιτών. Η παραστρατιωτική εξουσία απάντησε με μαζικές δολοφονίες, που υπολογίζονται στις 3000. Όσοι γλίτωσαν τη σφαγή αυτοεξορίστηκαν. Όσοι είχαν μείνει στα βουνά (όπως ο Μαρουλάντα) δικαιώθηκαν πάλι. Πώς να πειστούν τώρα να παραδώσουν τα όπλα;

Και στο τέλος της δεκαετίας του ’90, σε αντίξοη για κομμουνιστές εποχή, οι FARC έφτασαν στο απόγειο, με 20.000 ενόπλους. Τότε ο Λευκός Οίκος εξαπέλυσε το «Σχέδιο Κολόμπια» κατά των ναρκωτικών. Άρχισαν να ψεκάζουν με φυτοφάρμακα αδιακρίτως χωράφια, σπίτια, ζώα και ανθρώπους, να ξηλώνουν χωριά, να καίνε, να εφαρμόζουν την «καμένη γη». Τα τελευταία χρόνια η Κολομβία ζει τον ‘πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας’ στα μίντια, με πρωταγωνιστές κυβέρνηση και FARC. Άλλες ένοπλες οργανώσεις, όπως ο ELN, αναζητούν διαφορετικές μορφές.

Από μαζικές οργανώσεις και τους Φιλελεύθερους δημιουργήθηκε ο Εναλλακτικός Δημοκρατικός Πόλος, ως απάντηση στη μιλιταριστική ολιγαρχία της Κολομβίας. Ριζοσπαστική φωνή του μετώπου, η γερουσιαστίνα Πιεδάδ Κόρδοβα μεσολάβησε στην πρόσφατη απελευθέρωση ομήρων των FARC. Σε δημόσια επιστολή της, καταγγέλλει την αιματηρή επίθεση ‘επιχειρηματιών, γαιοκτημόνων και παραστρατιωτικών’ εναντίον συνδικαλιστών, ιθαγενικών οργανώσεων και αγροτών, που προσβλέπουν στην παράδοση της γης στις βιομηχανίες, την ιδιωτικοποίηση πόρων και υπηρεσιών. Ζητάει από τους Φιλελεύθερους να κάνουν «κοινοβουλευτικό αποκλεισμό» στην κυβέρνηση της καλπονοθείας και των παραστρατιωτικών.

Ο νέος ηγέτης των FARC, Αλφόνσο Κάνο, είναι 53 ετών (23 στο αντάρτικο) και ανήκει στο «Βολιβαριανό Κίημα». Θεωρείται περισσότερο πολιτικός παρά στρατιωτικός. Στην ανακοίνωσή τους, οι FARC επανέλαβαν ότι ‘ισχύει η πρότασή τους για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις’.

Έστω όμως ότι οι FARC ηττηθούν ή συνθηκολογήσουν, τι μοίρα επιφυλάσσει η εξουσία στους αγρότες; Παραδίδοντας τη γη στις βιομηχανικές μονοκαλλιέργειες, τους προτείνει να γίνουν δούλοι στις φυτείες ή τον αργό θάνατο στις παραγκουπόλεις των μεγαλουπόλεων, την επισφαλή εργασία, την εξαθλίωση. Η αντίσταση των καταπιεσμένων δεν μπορεί να σταματήσει. Οι επαναστάσεις δεν είναι μόδες. Ορισμένοι τιμούν με ρομαντισμό τις στρατιωτικές δόξες του Τιροφίχο που «δεν θα γίνει ποτέ μπλουζάκι για νεαρούς μικροαστούς», ούτε «αντικείμενο επαναστατικού τουρισμού». Όμως αυτό δεν είναι προτέρημα και δεν χρειάζονται συγκρίσεις για ν’ αποδειχτεί ο αδιαμφισβήτητος ηρωισμός και η αυτοθυσία ενός ηγέτη που τιμήθηκε με την αγάπη του λαού του.